Rola witamin w organizmie jest ogromna, pomimo że organizm człowieka potrzebuje witamin w stosunkowo niewielkich ilościach. Witaminy pełnią bardzo istotne funkcje, jak chociażby regulują przemianę materii, koordynują złożone reakcje chemiczne zachodzące w naszym organizmie, oraz wspomagają działanie enzymów (kofaktory enzymów). Innymi zadaniami witamin są:
Witamina A (przejdź do: witamina A) zapobiega wysychaniu nabłonka, wspomaga regenerację komórek, pozytywnie wpływa na proces widzenia. Brak wywołuje problemy z widzeniem tzw. „kurza ślepota” lub utratę wzroku. Pełni także odpowiedzialność za prawidłowe funkcjonowanie komórek i błon komórkowych. Zapewnia prawidłowy wygląd skóry, włosów i paznokci. Utrzymuje w zdrowiu błonę śluzową jamy ustnej, przewodu pokarmowego. Ponadto chroni nasz organizm przed drobnoustrojami oraz jest ważnym składnikiem rozwoju kości.
Witamina D zapobiega zmianom w układzie kostnym, reguluje przemiany wapnia i fosforu przy tworzeniu kości. Wspomaga wchłanianie wapnia z jelit oraz hamuje wydalanie wapnia z organizmu. Pozytywnie wpływa na układ nerwowy, zapobiega i łagodzi stany zapalne skóry, reguluje wydzielanie insuliny, wpływa korzystnie na słuch.
Witamina E jej głównym zadaniem jest ochrona komórek przed utleniaczami. Bierze udział w przemianie materii, zapobiega utlenianiu witaminy A, zapobiega rozwojowi miażdżycy, wzmacnia naczynia krwionośne, pobudza produkcję substancji przeciwzakrzepowych, u mężczyzn niezbędna do prawidłowej produkcji spermy. Wykorzystywana w leczeniu miażdżycy, bezpłodności i chorób serca. Zmniejsza ryzyko rozwoju chorób nowotworowych.
Witamina K niezbędna w procesie krzepnięcia krwi. Bierze udział w pobudzaniu czynności wątroby, w procesie krzepnięcia krwi. Ponadto zapobiega krwotokom, zmniejsza obfite miesiączkowanie, wspomaga gojenie ran, reguluje gospodarkę wapniowo-mineralną tkanek, bierze udział w formowaniu tkanki kostnej, ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne oraz przeciwzapalne i przeciwbólowe. Zmniejsza również ryzyko wystąpienia nowotworów.
Witamina C (inaczej kwas askorbinowy) wytwarza ciała odpornościowe przeciwko przeziębieniu; ma właściwości bakteriobójcze; łagodzi zatrucia niektórymi związkami metali; jest niezbędna do wytwarzania czerwonych ciałek krwi. Uczestniczy w produkcji kolagenu i podstawowych białek znajdujących się w całym organizmie. Witamina ta spełnia również istotną funkcję w odtruwaniu organizmu oraz wzmacnianiu odporności chroniąc go tym samym przed procesami utleniania. Kwas askorbinowy bierze udział w metabolizowaniu tłuszczy, cholesterolu, kwasów żółciowych, a także stabilizuje układ odpornościowy i immunologiczny. Ponadto ma właściwości bakteriostatyczne i bakteriobójcze. Innymi równie ważnymi zastosowaniami tej witaminy są: skracanie czasu choroby, zapobieganie występowaniu krwotoków, przeciwdziałanie nowotworom, ochrona skóry przed słońcem i procesami starzenia się, przyśpieszanie gojenia ran oraz poprawa wydolności fizycznej.
- Witamina C
- Działanie witaminy C
- Źródła witaminy C
- Dawkowanie witaminy C
Witamina B1 (inaczej tiamina) pełni ważną rolę m.in. w regeneracji systemu nerwowego. Jest składnikiem układów enzymatycznych, wspomaga wzrost, usprawnia czynność acetylocholiny, pobudza wydzielanie hormonów, przyśpiesza oraz wspomaga gojenie ran a nawet posiada działanie zmniejszające ból. Witamina ta odpowiada za prawidłową przemianę węglowodanów i kwasów tłuszczowych, a także zmniejsza produkcję kwasu mlekowego. Ponadto jest odpowiedzialna za funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego i pokarmowego.
Witamina B2 w organizmie każdego człowieka pełni funkcję odpowiedzialną za uwalnianie energii z cukrów. Ponadto bierze udział w procesach utleniania i redukcji, wspomaga układ nerwowy, bierze udział w przemianach aminokwasów i lipidów a także odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu narządu wzroku. Jest niezbędna również w prawidłowym funkcjonowaniu skóry i błon śluzowych.
Witamina B3 głównymi zadaniami jej jest wytwarzanie hormonów płciowych. Ponadto bierze udział w syntezie aminokwasów, węglowodanów, kwasów tłuszczowych. Bierze udział w procesie wytwarzania czerwonych krwinek, likwidacji cholesterolu, wpływa pozytywnie na kondycję psychiczną oraz hamuje toksyczne działanie leków. Reguluje również ilość cukrów we krwi.
Witamina B5 jest składnikiem koenzymu A. Bierze udział w syntezie kwasów tłuszczowych, cholesterolu. Regeneruje komórki skóry i błon śluzowych, bierze udział w wytwarzaniu przeciwciał. Wspomaga pigmentację koloru włosów.
Witamina B6 odpowiada za przebieg wielu procesów biochemicznych. Uczestniczy w przemianie aminokwasów, węglowodanów i tłuszczy. Bierze udział w procesie tworzenia enzymów, hormonów i hemoglobiny. Wzmacnia odporność organizmu, gdyż wspomaga tworzenie przeciwciał. Pomocna w leczeniu m.in. kamicy nerkowej, napięcia przedmiesiączkowego czy stanów zapalnych skóry i wypadaniu włosów.
Witamina B7 jest składnikiem enzymów, wspomaga prawidłowe funkcjonowanie tarczycy, wpływa także na skórę i włosy. Ponadto bierze udział w syntezie aminokwasów, cukrów, białek i kwasów tłuszczowych. Bierze również udział w krzepliwości krwi razem z witaminą K.
Witamina B9 jest odpowiedzialna za wzrost i funkcjonowanie komórek w organizmie. Wpływa korzystnie na układ nerwowy i prawidłowy rozwój płodu podczas ciąży. Wspomaga działanie układu pokarmowego i narządów wewnętrznych. Pełni ważną rolę w procesie tworzenia czerwonych krwinek. Chroni nas przed powstawaniem nowotworów.
Witamina B12 uczestniczy w tworzeniu czerwonych krwinek, materiału genetycznego, uczestniczy również w przemianach metabolicznych tłuszczów i węglowodanów. Odpowiada za sprawne działanie układu nerwowego. Zapobiega anemii. Wspomaga rozwój układu szkieletowego i pobudza apetyt.
Sprawdź, w jakich produktach występują poszczególne witaminy w największych ilościach. Przeczytaj artykuł: źródła witamin
